دپارتمان امور خانواده
هر آنچه در مورد قوانین طلاق باید بدانیم!
طلاق به معنی پایان قانونی ازدواج و جدا شدن همسران از یکدیگر است و در پی آن حقوق و تکالیف متقابلی که بین زوجین در هنگام ازدواج وجود داشته از میان میرود.
طلاق با فسخ ازدواج متفاوت است. فسخ ازدواج به معنای این است که ازدواج صورت گرفته از ابتدا باطل و بیاعتبار بودهاست. شیوهٔ انجام طلاق در قوانین کشورهای مختلف بسیار متفاوت است اما در اغلب کشورها نیاز به تأیید یک دادگاه یا مرجع رسمی حقوقی وجود دارد.
-
روش های طلاق در کشور ما
-
طلاق توافقی چگونه صورت می گیرد ؟
-
طلاق از طرف مرد (زوج) چگونه صورت می گیرد ؟
-
طلاق از طرف زن (زوجه) چگونه صورت می گیرد ؟
-
چرا ما توصیه میکنیم در روند طلاق از وکیل کمک بگیرید ؟
در کشور ما طلاق از سه روش امکان پذیر است :
- ساده ترین شکل وقوع طلاق زمانیست که زن و شوهر بر مساله طلاق توافق داشته باشند و دیگر مایل به ادامه زندگی با هم نباشند. این نوع طلاق به طلاق توافقی معروف است که از اختیار مرد در طلاق ناشی میشود.
- نوع دیگر طلاق که اساس تمام قوانین طلاق میباشد طلاق به خواست و اراده مرد است.
- طلاق از طرف زوجه که این نوع طلاق تنها در صورتی است که زوجه یکی از شروط ضمن عقد را داشته باشد.
۱. طلاق توافقی چگونه صورت می گیرد ؟
طلاق توافقی است که همانطور که از اسم آن پیداست منوط به توافق زن و شوهر در تمام موضوعات زندگی مشترک و حضور هر دوی آنها در تمام مراحل رسیدگی است.
موضوعاتی که زوجین برای عملی و اجرا شدن طلاق توافقی باید در خصوص آنها با هم توافق کنند:
مهریهی زن، نفقهی زن، اجرتالمثل زن، حضانت فرزند مشترک، قرار ملاقات فرزند مشترک و سایر توافقات.
برای طلاق توافقی لزومی ندارد زن کل مهریهاش را ببخشد ممکن است نیمی از مهریه را ببخشد یا حتی مرد حاضر باشد کل مهریه را پرداخت کند و این امر کاملا بستگی به توافق طرفین دارد.
نکتهی مهم درخواست طلاق توافقی آن است که زن و مرد باید در خصوص کلیهی امور مالی و غیرمالی خود باهم توافق کنند. پس از اینکه زوجین در امور مشترک به توافق رسیدند، میتوانند برای طلاق توافقی اقدام کنند.
توافقات مذکور میتواند در محضر و جلسهی دادگاه باشد یا در دفاتر اسناد رسمی صورت گیرد و به طریق رسمی ثبت شود و یا اگر طرفین مایل بودند از همان ابتدا به وکلای دادگستری مراجعه کنند شرح توافقات خود را به وکلای خویش خواهند داد و وکلای ایشان مراحل قانونی طلاق توافقی را انجام میدهند.
مدارک لازم برای درخواست طلاق توافقی :
- کارت ملی؛
- شناسنامه؛
- سند ازدواج (عقدنامه) زوجین.
زوجین باید هردو باهم با در دست داشتن مدارک فوقالذکر در تهران به دفتر خدمات قضایی و در شهرستان به واحدِ ثبت دادخواست، مراجعه کنند. موضوع خواستهی آنها در برگ دادخواست «صدور گواهی عدم امکان سازش (طلاق توافقی) است».
مراحل طلاق توافقی
بعد از ثبت دادخواست، دادگاه صالح بر اساس آدرس محل سکونت مشترک زوجین تعیین میشود. بعد از تعیین دادگاه و شعبهی مربوطه برای زوج و زوجه پیامکی ارسال میشود که در آن شعبهی مربوطه و تاریخ رسیدگی و مراجعه مشخص میشود. زن و شوهر هر دو باهم باید در تاریخ مقرر به شعبه مراجعه کنند و در جلسهی رسیدگی حاضر شوند و خواستهی خود مبنی بر صدور گواهی عدم امکان سازش یا طلاق توافقی را مطرح کنند. در همین جلسه قاضی دادگاه طرفین را به داوری ارجاع میهد.
داوری
دادگاه به زوجین اعلام میکند که داورانی از بین بستگان یا آشنایان مورد اعتمادشان تعیین و به دادگاه معرفی کنند. چنانچه زوجین نخواهند یا نتوانند داوری معرفی کنند، دادگاه رأسا مبادرت به انتخاب داور میکند. علاوه بر داوری، زوجین از طرف دادگاه به مراکز مشارهای هم ارجاع داده میشوند.
زوجین در این مراکز علت عدم توافق خود را مطرح میکنند و مشاور سعی در ایجاد صلح و سازش بین زوجین خواهد کرد و اگر این سازش حاصل نشد مشاور نظر کارشناسی خود را به صورت مکتوب و مدلل به دادگاه اعلام میکند.
اخذ گواهی داور و مشاور و مراجعه مجدد به دادگاه
در مواقعی که زوج و زوجه برای مراجعه به دفتر ازدواج و طلاق با هم همکاری نکنند، هرگاه زوج در مهلت مقرر به دفتر رسمی ازدواج و طلاق مراجعه و گواهی عدم امکان سازش را تسلیم کند.
در صورتی که زوجه ظرف یک هفته در دفترخانه حاضر نشود سردفتر به زوجین اخطار میکند برای اجرای صیغهی طلاق و ثبت آن در دفترخانه حاضر شوند. در صورت حضور نیافتن زوجه، صیغهی طلاق جاری و پس از ثبت به وسیلهی دفترخانه مراتب به اطلاع زوجه میرسد.
درصورتی که زوج برای مراجعه به دفترخانه همکاری نکند و زوجه بنابر اعلام دادگاه صادرکنندهی رأی یا به موجب سند رسمی در اجرای صیغهی طلاق وکالت بلاعزل داشته باشد، حضور نیافتن زوج، مانع اجرای صیغهی طلاق و ثبت آن نیست.
اجرای صیغهی طلاق با رعایت جهات شرعی در دفترخانه یا در محل دیگر و با حضور سردفتر صورت میگیرد. بنابراین داشتن وکالت بلاعزل برای اجرای صیغهی طلاق برای زن در طلاق توافقی نکتهای است که جهت اجتناب از مشکلات عدم حضور زوج در دفترخانه باید مدنظر قرار گیرد.
در پایان باید یادآوری کنیم که در طلاق توافقی اصولا کراهت از جانب هر دو طرف یعنی زن و شوهر است که با هم توافق میکنند از هم جدا شوند و معمولا خانم از بخشی از حقوق مالی خود صرف نظر میکند به همین خاطر طلاق توافقی از نوع «بائن» محسوب میشود. زن باید در صورتی که مدخوله باشد سه طهر و در غیر این صورت سه ماه عده نگه دارد (طلاق بائن در مقابل طلاق رجعی است.
طلاق رجعی به این معناست که پس از اینکه طلاق بین زن و مرد صورت گرفت مرد میتواند بدون اینکه دوباره برای ثبت و خواندن صیغهی ازدواج اقدامی کند به همسر خود رجوع کند مشروط بر اینکه در دوران عده باشد.) یعنی تا زمانی که زن به مالی که به مرد بخشیده رجوع نکند، مرد حق رجوع به زن را نخواهد داشت.
گرفتن وقت مشاوره یا مراجعه به وکیل
شما میتوانید قبل از شروع پروسه از خدمات مشاوره حقوقی موسسه عدالت مدرن استفاده کنید. با گرفتن وقت مشاوره حقوقی تلفنی یا مشاوره حقوقی حضوری، شرایط خود را قبل از شروع پروسه طلاق توافقی با کارشناس متخصص یا وکیل در میان بگذارید. اگر نیاز به مشاوره دارید مستقیما با وکیل مورد نظر خود وقت ملاقات گرفته و پروسه طلاق توافقی را شروع کنید.
پس از تحویل مدارک و انجام ملاقات حضوری با وکیل، پروسه اجرایی توسط وکیل طلاق توافقی انجام و بعد از آن نیازی به حضور شما نیست و تا اتمام مراحل قانونی شما منتظر نتیجه از سمت وکیل خواهید ماند
۲. طلاق از طرف مرد (زوج) چگونه صورت می گیرد ؟
مرد حق طلاق دارد و میتواند در هر زمانی برای طلاق همسرش اقدام کند ولی این به آن معنی نمیباشد که حق و حقوق زن ضایع شود بلکه مرد زمانی میتواند زن را طلاق دهد که تکلیف حق و حقوق زن را مشخص و پرداخت کند که این حق و حقوق عبارتند از: مهریه، نفقه، اجرت المثل، شرط تنصیف دارایی.
یکی از نکات حائز اهمیت در زمانی که طلاق از سوی مرد صورت میگیرد اگر درخواست طلاق مربوط به بد رفتاری زن نباشد در این صورت زوج نصف اموالی که بعد از عقد نکاح حاصل شده است را باید طبق دستور دادگاه به زن پرداخت کند.
۳. طلاق از طرف زن (زوجه) چگونه صورت می گیرد ؟
در حالت کلی زن حق طلاق ندارد و حق طلاق به مرد داده شده است مگر در صورتیکه زن یکی از موارد زیر را داشته باشد:
- در مواردی که قانون به زن حق تقاضای طلاق داده است که همان شروط ۱۲ گانه ضمن عقد ازدواج میباشد.
- در مواردی که زن به صورت شرط ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر وکالت بلاعزل برای اجرای صیغه طلاق گرفته باشد.